Dubluesi Polak

Fenomeno, 1962 – Remedios Varo

A e mban mend kush se në fillim të viteve ’90, nën frenezinë e asaj që Ardian Vehbiu ka zgjedhur ta quajë emancipim prej kryemetaforës së rrethimit, në Shqipërinë e mbushur me antena satelitore jo rrallëherë qëllonte të ndiqje ndonjë kanal polak. Përmes saçave high-tech­ shqiptarët lidheshin në një farë solidariteti me ca bashkëvuajtës të imagjinuar, të të njëjtit kamp dikur, me të njëjtat ëndrra perëndimore sot.

Me sa duket kanalet polake piratonin filma (kanalet shqiptare filluan të piratojnë pas ’97, kur edhe filloi të lulëzojë ky lloj tregu). Prandaj jepnin filma më të mirë se sa kanalet e rregullta perëndimore, po këtë gjë asokohe nuk e kuptonte kush, e as në xhep s’i hynte kujt. Se ne perëndimin e donim me çdo kusht, qoftë ky dhe i vjedhur, i kontrabanduar a i falsifikuar. Dhe nuk donim ndonjë perëndim dosido, por bash atë që kishim ëndërruar, i cili do të na shtrinte dorën e do të na përqafonte në gjirin e vet, si djelm plangprishës që ishim.

Turboshow, mjet i pushtetit

Në një artikull të Vukša Velickovic (Qejfet mëkatare të Serbisë – Kush ka frikë nga turbo), botuar prej Institutit të Shkencave Humane – Vienë, më ra në sy një rrëfim anekdotik për një ngjarje që paskësh ndodhur në fillim të viteve 1990 në Beograd, ndërkohë që Jugosllavinë e kishin mbërthyer shkulmet e luftërave dhe pasionet nacionaliste: në një talk show televiziv ishte ftuar ultra-nacionalisti Vojislav Šešelj, ndërkohë që pranë tij qe e ftuar ylli i turbofolkut, Dragana Mirkovic. Emisioni të tillë e kishte formatin, ftonte në të njëjtin log politikanë e vip nga bota e spektaklit duke i bërë të flisnin nga pak për gjithçka me një lloj lehtësie, apo siç i thonë ndryshe, një lloj “sportiviteti” që pritej mirë me sa duket edhe nga publiku. Në atë pjesë të emisionit Seselj tregon një nga ato barsaletat brutale e lapërdhare që tregohen nëpër ballkan, kësaj radhe me mënyrën se si plumbat ia “zbukurojnë” kafkën e një kroati.